Sahityapost Uttam Kabya Short List Book - Chirieka Paitala by Roshan Timalsina

साहित्यपोस्टको संयोजन तथा लोकप्रिय गीतकार एवं कवि उत्तम भौकाजीको सौजन्यमा स्थापित “साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य पुरस्कार– २०७८”का लागि ९ काव्यकृतिको छनौट भइसइसकेको छ । यसै सन्दर्भमा सर्वोत्कृष्ट एक काव्यकृतिको घोषणा गर्नुअघि उत्कृष्ट ९ कृतिका स्रष्टाहरूसँग पुरस्कारकै पेरिफेरिमा रहेर संवाद गरिएको छ । यस संवादको मुख्य उदेश्य भनेको “साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य पुरस्कार”लाई लिएर उहाँहरूको विचार जान्नु र कृतिको बारेमा पाठकलाई लेखकबाटै थाहा दिनु हो ।

यहाँ उत्कृष्ट नाैमा छनोट भएको कवितासङ्ग्रह ‘चिरिएका पैताला‘का स्रष्टा रोशन तिमिल्सिनासँगको संवाद प्रस्तुत गरिएको छ ।

तपाईंको पहिलो कृति “साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य पुरस्कार” का लागि छनोट भयो । कस्तो अनुभूति गरिरहनुभएको छ ?

एउटा स्नातक पढिरहेको विद्यार्थीलाई आफ्नै पढाइले केन्द्रित गरेको हुन्छ । “कविता सङ्ग्रह छाप्न प्रकाशक मान्दैनन् , बजार छैन” भन्ने कुराहरू धेरै सुनिरहेका छौँ । यस्तो अवस्थामा कविता मागेर पूर्ण सौजन्यमा कलम प्रकाशनले कविता प्रकाशन गर्दा नै खुसीको सिमा थिएन । २१/२२ वर्ष उमेरको विद्यार्थीले लेखेको कवितासङ्ग्रह यसरी मन पराउनु भएको छ, यो नै सफलताको सुरुवात हो । “साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य पुरस्कार”का लागि छनोट हुँदा आह्लादित भएको छु ।

“साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य पुरस्कार”को लागि उत्कृष्ट ९ कृति छनोट भएका छन् अर्थात तपाईंका प्रतिस्पर्धाका रुपमा बलिया कृतिहरू छन् । तपाईँले पुरस्कार जित्नु वा नजित्नुले तपाईंको साहित्यिक यात्रामा के अर्थ राख्दछ ?

यो समयका निकै राम्रा कवितासङ्ग्रह “साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य पुरस्कार”को लागि छनोट भएका छन् । नयाँ लेखकलाई प्रोत्साहन गर्ने यो अभियानमा सङ्ग्रह छनोट हुनु नै विजयोपहार हो । पुरस्कार जित्नुले अझै थप हौसला त अवश्य नै मिल्नेछ । पुरस्कार नजित्नुले भने लेखनमा असर गर्दैन । भाषा संरक्षण, कलासाहित्यको उत्थानको लागि सदैव लागिरहने संकल्प छ, त्यो संकल्प सदैव रहिरहने छ ।

“चिरिएका पैताला” नै किन लेख्नुभयो ? छोटोमा लेखन अनुभव बताइदिनुहोस् न !

चिरिएका पैताला समाजको यथार्थ चित्रण गर्ने प्रतिबिम्ब हो । वर्तमान युग अमानवताको बाटो हुँदै लालचमा दौडिरहेको छ । समाजका हरेक बेथितिले गर्दा नै यी पैतालाहरू चिरिइरहेका छन् । चिरिएका पैतालामा समाज परिवर्तन गर्ने वा प्रेरणा गराउने मनोसामाजिक यथार्तता पाइयोस् भनेर कविता सङ्ग्रह लेखेको हुँ ।

कविता मनमा उब्जिएका भावनाको लिखित अमिट रुप हो । कुनै समाज, भुगोल र विश्व परिवेशको ऎना बन्ने साहित्य इतिहासको पाना पनि हो । विभिन्न बेथिति,भेदभाव न्यूनीकरण गर्न प्रयास गर्ने विगुल आवाज पनि हो । भाषाको संरक्षण गर्नेदेखि परिवर्तनका आवाज फैलाउने साहित्यको महत्त्वका कारण नै यो सङ्ग्रह जन्मिएको हो ।

विशेषत नवपुस्ताका स्रष्टाहरू उपन्यासतिर आकर्षित भइरहेको अवस्थामा तपाईं के कारणले कवितातिर आकर्षित हुनुभयो ?

साहित्यमा कुनै सिमाना हुँदैन । जुनसुकै विधा भए पनि हाम्रो साझा सपना भनेको नेपाली भाषाको संरक्षण गर्नु नै हो । कविता र उपन्यास फरक विधा भए पनि दुवैको महत्त्व उत्तिकै छ । २०७४/७५ सालतिर कक्षा १२ मा अध्ययन गर्दै गर्दा नेपाली विषयमा भएका कविताले नै मलाई आकर्षण गरेको हो । जुनसुकै विधा लेखे पनि नवपुस्ताका युवाहरूको साहित्यप्रतिको रुचिमा अभिवृद्धि होस् भन्ने कामना छ ।

“चिरिएका पैताला”ले यो पुरस्कार पाएको खण्डमा प्राप्त आर्थिक राशिले के गर्नुहुन्छ होला ?

हामीले स्रष्टालाई सम्मान त गर्छौ तर पनि कतिपय स्थानमा कृतिको बारेमा कुरा नहुने वा राम्रो लेखकको पनि कृति नकिनिने अवस्था छ । मलाई किताब असाध्यै मनपर्छ । हालै मैले १० दिन १० कवितासङ्ग्रहबाट हातमै कवितासङ्ग्रह लिएर कविता वाचन गर्ने एउटा नवीन अभियानको सुरुवात गरेको थिएँ । यो अभियान सफल भएपछि मलाई अर्को रहर जागेको छ । १०० दिन १०० कविता सङ्ग्रह हातमा लिएर हरेक दिन कविता वाचन गर्दै फेसबुकमा राख्न मन छ । मेरो अध्ययनमा पनि फाइदा हुने, स्रष्टा र कृति दुवैलाई पनि सम्मान हुने । पुरस्कार पाएको खण्डमा यो अभियान सफल गर्ने थिएँ होला । पुरस्कार राशि बाँचेको खण्डमा शैक्षिक सामाग्रीको लागि उपयोग गर्ने थिएँ ।

अन्त्यमा भविष्यको साहित्यिक यात्राका योजनाहरू के के छन् ?

साहित्यमा अनवरत् लाग्ने अठोट लिएर हिँडिरहेको छु । अहिले केही सूक्ष्म कवितामा अभ्यास गर्दैछु । १/२ वर्ष अझै लेखनलाई परिस्कृत गरेर अर्को सङ्ग्रह प्रकाशित गर्ने रहर छ । अरू योजनाहरू पनि बन्दैछन् ।