सन् २०२४ मा संसारभर भएका चित्रकला र कलाका अन्य माध्यमहरूको बिक्रीको सारा मूल्यको ४२ प्रतिशत अमेरिकी चित्रकलाका पारखीहरूले तिरेका छन् । भनाइको अर्थ, सारा चित्रकला वा कलाका अन्य माध्यमका जे जति मूल्य लगाइयो, तीमध्ये ४२ प्रतिशत रकम अमेरिकी कलाप्रेमीले तिरेका छन् ।

यस्तै सबैभन्दा बढी कलाको मूल्य तिर्ने देशहरूमा १९ प्रतिशत चीन रहेको छ । १७ प्रतिशत बेलायत र ७ प्रतिशत फ्रान्सले मूल्य तिरेको छ ।

८८ प्रतिशत यस्ता चित्रकलाको किनबेच डिलरहरूबाट खरीद बिक्री हुने गरेको आर्ट बसेल नामक कलामाथि निगरानी राख्ने संस्थाले जनाएको छ । त्यस्तै ६७ प्रतिशत डाक बढाबढ हुने गर्छ । त्यस्तै ४१ प्रतिशत विभिन्न मेलामा यस्ता कलाहरू बिक्रीमा राखिन्छन् भने ११ प्रतिशत कलाका सल्लाहकारहरूमार्फत किनबेच गरिन्छन् ।

सन् २०२३ को तुलनामा क्रिस्टिज्, सोथबेज् लगायतका डाक बढाबढ कम्पनीबाट कलाको बिक्री २६ प्रतिशतले घटेको देखिएको छ ।

फ्रान्सिस बेकन, पोट्रेट अफ जर्ज डायर क्राउचिङ

यो वर्ष अर्थात् २०२४ मा सोथबाईमा सबैभन्दा बढी महँगो डाक बढाबढ प्रख्यात चित्रकार फ्रान्सिस बेकनले १९६६ मा बनाएको पेन्टिङ पोट्रेट अफ जर्ज डायर क्राउचिङ बिक्री भएको थियो । यसलाई पाँच करोड डलर तिरिएको थियो ।

यसको न्यूनतम मूल्य दुई करोड ७७ लाख राखिएको आर्ट न्युज डटकमले जनाएको छ ।

एउटा सर्भेका अनुसार ४० प्रतिशत चित्रकला किन्नेहरू आनन्दका लागि किन्छन् । २४ प्रतिशतले भविष्यको लगानीका लागि किन्ने गर्छन् भने एक प्रतिशतले भने दानको लागि किन्ने गर्छन् ।

सन् २०२४ मा ७२ प्रतिशत क्रेताले त वास्तविक रूपमा कुनै चित्रकला नहेरीकनै सिधै अनलाइनबाट किनेका थिए । यस्तै ४३ प्रतिशतले इन्स्टाग्रामबाटै चित्र किनेका थिए । जबकि, यस्ता कलाहरू वास्तविक हुन् या होइनन् भनी यकिन गर्न सिधै सामग्री वा चित्रकला नै हेर्ने गरिन्छ । हेरिसकेपछि वास्तविक भएको यकिन भइसकेपछि मात्र किन्ने पहिलेको चलन हराउँदै अहिले इन्स्टाग्रामबाटै हेर्ने र किन्ने गर्न थालिएको आर्ट बसेल नामक संस्थाले जनाएको छ ।

वालस्ट्रिट जर्नल पत्रिकाका अनुसार यस वर्ष लगानीकर्ताका रूपमा परिचय कमाएका केन ग्रिफिथले चार करोड ४६ लाख डलरमा एउटा डायनासोरको कंकाल किन्नुलाई धेरैले आश्चर्यको रूपमा लिएका थिए ।

आशाको विपरीत यसलाई केनले तीन करोड ८६ लाख डलर बढी रकम तिरेकामा धेरैले आश्चर्य मानेका थिए ।

पछिल्लो समय अल्ट्रासमकालीन चित्रकारहरूको जगजगी बढ्न थालेको छ । उनीहरूको सहभागिता ४८ प्रतिशतले बढ्न थालेको छ । अल्ट्रासमकालीक चित्रकारहरूमध्ये लिनेट यिदम बोकी सबैभन्दा बेस्टसेलर कलाकार बन्न पुगेकी छन् । उनले ७६ लाख ८० हजार डलर बराबरका चित्रकलाहरू बेचिन् ।

जेफ कून्सले बनाएका चन्द्रमाको ससाना १२५ वटा मूर्तिकलाहरूलाई यस वर्ष अन्तरीक्षमा पठाइएको छ । अन्तरीक्षमा कुनै कला पठाइएको यो पहिलो अवसर बन्न पुगेको द न्यू योर्क टाइम्सले जनाएको छ ।

अमेरिकी युवाहरूमाझ गरिएको एउटा सर्भमा ७५ प्रतिशतले लियोनार्दो दा भिन्सी सबैभन्दा लोकप्रिय कलाकार रहेको देखाएको छ । त्यस्तै एन्डी वार्होल दोस्रो नम्बरमा रहेका छन् । उनलाई ५१ प्रतिशतले रूचाएको देखिएको छ भने तेस्रो नम्बरमा २८ प्रतिशतको मतसहित मार्क रोथ्को रहेका छन् ।

यही वर्ष जस्ट स्टप ओयल नामक संस्थाका अभियन्ताहरूले भिन्सेन्ट भान गगको सूर्यमुखी फूलका दुई चित्रकलामा सुप फ्याँकेर चर्चामा आएका थिए । नेसनल ग्यालरी लन्डनले त्यसयता म्युजियमभित्र छिर्दा कुनै पनि किसिमको तरल पदार्थ लैजान प्रतिबन्ध लगाएको छ ।

अमेरिकामा १९ प्रतिशत वयस्कहरूले कम्तीमा तीन महिनामा कुनै चित्रकला प्रदर्शनीमा जाने गरेको बताएका छन् ।

एउटा सर्भेअनुसार पछिल्लो समय निकै चर्चामा रहेको एनएफटी कलाको मृत्यु भएको विश्वास ९५ प्रतिशत कलाप्रेमीहरूले गर्न थालेका छन् । आर्ट न्युजको सर्भेअनुसार एनएफटीमा लगानी गर्नेहरूमध्ये ४४.५ प्रतिशतले आफ्नो लगानी डुबेको प्रतिक्रिया दिएका छन् । कुनै समय एनएफटी सुरक्षित लगानीका रूपमा लोकप्रिय थियो ।

स्टाटिस्टाले गरेको सर्भेअनुसार, कुनै कलाकारले बनाएको ओरिजनल कामलाई आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सले पुनः बनायो वा प्रयोग गर्यो भने कलाकारलाई उसको सिर्जनाबापत केही रकम दिनुपर्ने धारणा ७० प्रतिशत सर्भेसहभागीहरूले मत जाहेर गरेका छन् । यस्तै ७६ प्रतिशत वयस्कहरूले एआईले बनाएका कुनै पनि चित्रकलालाई कलाका रूपमा मान्यता दिन नहुने धारणासमेत राखेका छन् ।

यस वर्षको सबैभन्दा चर्चित कला इटालीका कलाकार माउरिजो क्याटलनले बनाएको कमेडियन शीर्षकको केरा रहेको छ । गत नोभेम्बर महिनामा यसको डाक बढाबढ हुँदा क्रिप्टो करेन्सी कम्पनीका अर्बपति मालिक जस्टिन सनले ६२ लाख (करसहित) तिरेका थिए । उनले केरा किनेको ९ दिनमा घोषणा गरेअनुसार सबैका सामु खाएका थिए ।

जस्टिन सन