आफ्नी पत्नी रत्नाका प्रेरणाले तुलसीदास रामभक्त भए । वनारसमा उनले संस्कृत व्याकरण, चार वेद, ज्योतिष शास्त्र र हिन्दु दर्शनको अध्ययन गरे । नेपाली भाषी जगतमा भानुभक्तीय रामायण जति श्रद्धापूर्वक पढिन्छ, हिन्दी भाषी जगतमा रामचरितमानस त्यति नै लोकप्रिय छ । तुलसीकृत रामचरितमानस (रामायण) भारतका गाउँ-गाउँमा भक्तिपूर्वक पढिन्छ । यस कृतिमा उनले रामका अनुपम आदर्शको बयान गरी युवक अथवा वृद्ध, गृहस्थी अथवा सन्यासी हरेकलाई उच्च आदर्श अँगालेर बाँच्ने प्रेरणा दिएका छन् ।

अवधिमा लेखिएका उनका कृतिहरू : रामचरितमानस, रामलला नहाछु, बर्वई रामायण, पार्वती मङ्गल, जानकी मङ्गल र रामाज्ञा प्रसन्न । ब्रज भाषामा लेखिएका उनका कृति : कृष्ण गीतावली, गीतावली, साहित्य रत्न, दोहावली, वैराग्य सन्दिपनी र विनय पत्रिका । उपरोक्त कृतिका अतिरिक्त हनुमान चालिसा, हनुमान अश्तक, हनुमान बहुक र तुलसी सत्साई जस्ता कृति पनि उनले रचना गरेको विश्वास गरिन्छ ।

उनको जन्म र मृत्यु बारे विभिन्न अन्वेषक र इतिहासविद्ले भिन्नभिन्न मिति उल्लेख गरेको भेटिन्छ । एक अनुमान अनुसार भारतीय संस्कृतिका प्रतिनिधि तथा हिन्दी भाषी जनताका श्रद्धेय कवि तुलसीदासको मृत्यु सन् १६२३ मा अस्सीघाट, वाराणसीमा भएको थियो ।