(आफ्नो ऊर्जावान् वय देशलाई अर्पण गरेर जीवनको उत्तरार्ध्दमा परिवारको लालनपालनका लागि मुगलान जान बाध्य ती तमाम स्वाभिमानी सिपाहीमा समर्पण।)
१

राजन अधिकारी

ऊ हिजो देश सम्झँदै

खुशी खुशी घर त्याग्यो
कठै !आज घर सम्झँदै
बाध्यताले परदेश लाग्यो।
२
जागिर रित्तिँएसँगै
उसको तागत पनि रित्तिएछ,
उमेरले डाँडा काट्‌दा उमंग सिद्धिएछ,
तर ऋणको भारले पिल्सिएको उसलाई
धर किन मिल्थ्यो र?
रात दिन एक नगरी गुजारा कहाँ चल्थ्यो र?
३
गाउँभर उसको घर
सहजै भेउ मिल्थ्यो,
वरपर साथीभाइको महल,
 ऊ बाबुको झुपडीमा बस्थ्यो
आफ्नो घरमा आफै पाहुना जस्तो,
चाडपर्वमा अहँ कहिल्यै नआउने
अर्को साल मनाउला भनी
परिवारको चित्त बुझाउने।
४
उसका लागि क्यालेण्डरमा
कहिल्यै अर्को साल आएन,
तर अर्को साल मनाउला नि
भन्न कहिले उसले छाडेन
बरा! अर्को साल कुर्दाकुर्दा अवकाश पत्र पो पायो
आँखाभरि आँसु पार्दै प्यारो जागिरलाई बिसायो।
  ५
अवकाशपत्रको मसी नसुक्दै
परदेश जाने कहर आयो,
निधारमा आँगनीको टिका लायो
बृद्ध- बुबाआमाको चरण समायो
श्रीमती, छोराछोरीलाई अँगालोमा बेर्‌यो
सिपाहीको वर्दीलाई भावुक भई हेर्‌यो।
     ६
पछाडि भिर्ने कपडाको झोलामा
राहदानीसँगै रोजगारको कागजात राख्यो,
परिवार र वर्दीको आफ्नो फोटो राख्यो
ढाकाटोपीसँगै केही जोर लुगा पट्‌यायो
अनि बडो जतनले देशको झण्डा राखी मिलायो।
      ७
कठै, कति भारी भए होलान्‌
ती पैतालाहरू भासिदा मुगलान
पक्कै मुटु भतभती पोल्यो होला
मातृभूमिबाट टाढिदा त्यो ज्यान ।
विराटनगर