मन सुविधाजनक वस्तु होइन । आज, हिजो, भोलि, पर्सि र अस्ति; यतिखेर, उतिखेर, त्यतिखेर, जतिखेर..; यत्रतत्र, सर्वत्र… अलपत्र, पत्र-पत्र र छरपष्ट हुँदाखेर लाग्छ – मनबाट मुक्ति सम्भव छ ? प्रश्न- मस्तिष्कसँग । उत्तर – हृदयसँग ।

डुबेर घोर निराशामा भुइँभरि खुट्टा ओछ्याउँदै म आज त्यहीँ पुगे – जहाँ मन लुखुरलुखुर मेरै अनुमति बेगर हिँडिरहन्छ, उभिइरहन्छ, टहलिरहन्छ – दिनानुदिन । पल पल । क्षण क्षण ।

राजु झल्लु प्रसाद

मुटु खाने चिसो सिरेटो यतै आसपास चल्छ ।

आँखामा पसिरहन खोज्ने भुसुनाकृत दृश्य यहीँ कहीँ झुम्मिइरहन्छन् ।

र, अनि औँलाका अँगालोभरि लुटपुटिने एक सिथिल स्पर्शको आत्मीयता पनि त म यहीँ भेट्ने गर्छु,… भेटिरहन्छु ।

आफ्नै ओठको एक घृणित कार्य – आँसुको पोखरीमा डुबेर फुत्त निस्किएको – एक चिसो, सुकिलो मन्द मुस्कान ।

ओठ मनको झ्याल होइन । ओठ हो – मनको झ्यालमा टाँगिएको पर्दा ।

पर्दा – एक चिसो, सुकिलो मन्द मुस्कान !

अनि आफ्नै हृदयको खेदपूर्ण हर्कत – प्रेमको आगोले कठ्याङ्ग्रिएर निस्किएको एक झिल्को तात्तातो अभिव्यक्ति – बालुवा दूबोमा हेलिनु अव्यक्त, अस्पष्ट प्रेमिल स्वीकारोक्ति हो – बगरबिचको नदीको !

थाहा छैन – हृदयको यो अव्यवस्थित गोरेटो थुप्रै पदचापहरूका लागि गन्तव्यहीन भए या गन्तव्य प्रदायक ठहरिए ?

एक समय – आफूमाथि स-सना झारपात, पोथ्रा र बुट्यान उमारेर थर्थराइरहेको यही गोरेटोमा एक जोडी ‘जोडी पैताला’ परेको थियो ।

र, यो समय – यदाकदा हृदयको सुस्केरा सुन्छु, ऊ सोधिरहेको हुन्छ – ‘ती पैतालाहरूले पनि यताको बाटो हिँड्न छाडे, अब के ?’

म बस् मुस्कुराउँछु – उही चिसो मुस्कान !

र, बोल्नलाई मुख खोल्छु – ‘आएको थियो चरा, चारो टिप्यो, उडेर गयो…।’

बादल र बगरबिचको सम्बन्ध…

एक न्यास्रोपन… ! र, एक तिक्तता पनि ।

न्यास्रोपन – वास्तविकतासँग !

तिक्तता – स्वभाविकतासँग ।

घडीको भित्ता हेर्दै जान्छु… ! टिक..टिक..टिक..र, अनि एक्कासि बन्द ।

भित्ताको घडी हेरिरहन्छु..! टिक..टिक..टिक…र, अनि एक्कासि सुईको उल्टो वेग ।

हेरिरहेँ – हिजो भयो, अस्ति भयो, एक हप्ताअघि भयो, एक महिनाअघि भयो, एक वर्षअघि भयो, सभा दुई वर्षअघि भयो… अनि ?

अनि एक्कासि बन्द भयो – घडी । रोकियो ठ्याक्कै । चलेन त्यसपछि । त्यहीँ अड्कियो समय । लाग्यो – यतिखेर घडीले साथ दिइरहेछ ।

तर कुरा के भयो ? समय रोकिँदा मानिसको आयु घट्छ/स्थिर रहन्छ ? होइन, समय रोकिँदा मनको थकाइले विश्राम लिन्छ । थकाइ मनको विश्राममा लिप्त हुँदा – उमेर तनको घट्छ/स्थिर रहन्छ ।

उम्, यतिखेर हिजोसम्म पुगेर आज फर्कँदा भोलि भएको सम्म थाहा पाइनछु । मनको उमेर अझ बढ्यो क्यार ! मन अझ उड्यो क्यार !

र, आफ्नो मनको थकाइ – सम्झनाहरू !
र, आफ्नो मनको विश्राम पनि – सम्झनाहरू !
थकाउने पनि सम्झनाहरू, उछलकुद् गराउने पनि सम्झनाहरू !

मान्छेको व्ययैक्तिक स्वतन्त्रता – सम्झन सक्नु !
मान्छे व्ययैक्तिक परिबन्धन पनि – सम्झन सक्नु !

ओ सम्झना ! ए सम्झना !…

साँच्चै… हिजो हिजोकै वर्तमानमा मात्रै होइन भोलि,..पर्सि..र पर्सिका वर्तमानमा पनि उस्तै आत्मीक ज्योतिसहित हाम्रा वैचारिक उच्छृङ्खलता र स्वाभिमानताको प्रतिष्पर्धाबिच रक्षार्थ उभिइरहनेछ- दुई ‘हृदय किनार’बिच बगिरहेको कल्पना/उपकल्पनाको धमिलो बाढीमा पनि ।

र, हिजो – जो यतिखेर मलाई सोधिरहेछ – हिजोलाई सम्झँदा आज भुल्नेहरू प्रेमी होइनन्,… ? मलाई उत्तर दिन बिलकुलै मन छैन ।

शीतको कुचीले लेखिएको उदाउँदो ती बिहानहरू,
साँझका पालुवाहरूमा अङ्कुरित बादलमुनिका गुलाबी ती क्षितिजहरू,
न्यानो बतासको स्निग्धतामा आह्लादित हृदयको ती जम्काभेटहरू,
अँगालो मारेर गफ्फिरहेका चिरबिरे वसन्त र ऐँसेलुको ती काँढे गुच्छाहरू,…

अनि ?

सुकेको रुखमुनिको बालुवामाथि सुकसुकाइरहेको पहेँलो पातको सुकसुकाहट…!
आगमनअघिको साउती…
र, एकैबेरको काउकुती…
अनि प्रतिगमन पछिको स्थिति …,

सबै सबै जानेर पनि मन भनिरहेछ – साँचो हृदयले घृणा गरेमा पनि प्रेमको पालनपोषण होइरहने गर्दछ ।

भने त – मन सुविधाजनक वस्तु होइन,.. हुँदै होइन ।