नेपालमा रूसी साहित्यको स्वाद चखाउने र सम्भवतः सबैभन्दा बढी नाम सुनिएका अनुवादक कृष्णप्रकाश श्रेष्ठको निधन भएको छ ।

मस्कोमा अवकाशको जीवन बिताइरहेका श्रेष्ठको ८३ वर्षको उमेरमा निधन भएको हो । उनका दुई छोरी झान्ना र मारिना छन् । उनकी पत्नी इरिनाको दुई वर्षअघि देहान्त भइसकेको छ ।

एक महिनादेखि कोरोना भाइरसका कारण थलिएका श्रेष्ठ एक सातादेखि भेन्टिटेलरमा राखी उपचार गरिँदै आएको थियो ।

काठमाडौँको थानकोटमा रामबहादुर र तेजकुमारीको कोखबाट १९९४ मा जन्मिएका कृष्णप्रकाश श्रेष्ठले नेपाल र रूस जोड्ने महाअभियान चलाएका थिए, साहित्य अनुवादमार्फत ।

उनले नेपाली साहित्यका चर्चित कृतिहरू (मुनामदनदेखि अन्य चर्चित रचनाहरू) पनि रूसी भाषामा अनुवाद गरेका थिए ।

आफूले नेपाली भाषामा रूसी सिर्जनाहरूको अनुवादको कुनै दिन मूल्याङ्कन हुने आशा गरेका थिए ।

रूसमा कसरी जम्न पुगे उनी ?
भारतको पटना विश्वविद्यालयबाट अंग्रेजी साहित्य र अर्थशास्त्रमा स्नातक उनी नेपाल फर्किएलगत्तै त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा स्नातकोत्तर अध्ययन गर्ने तयारी गरेका थिए । फुर्सदको समयमा अमेरिकन लाइब्रेरीमा गएर पढ्ने उनले त्यस बेला त्यहाँ आएका पत्रपत्रिकामा रूसी अन्तरिक्ष विज्ञानको प्रगति पढेर रूसप्रति ठूलो प्रभाव पर्न गयो । त्यसपछि उनी त्यहाँ पढ्न पाए हुन्थ्यो लाग्न थाल्यो ।

सन् १९६० जनवरी १३ मा रूसमा अध्ययन गर्न मस्को पुगेका उनले एक वर्ष त्यहाँको भाषा शिक्षा लिएका थिए । उनी रूस जानुअघि नै नेपाली, नेपालभाषा, हिन्दी, अंग्रेजी, संस्कृतजस्ता भाषा लेख्नपढ्न जान्दथे । पटना विश्वविद्यालय पढ्दाताका एक वर्ष संस्कृतसमेत पढेका थिए । रूस पुगेपछि उनको भाषामा रूसी ज्ञान पनि थपियो ।

केही समयमै उनले भाषा र पत्रकारिताको पारंगतताका कारण रेडियो मस्कोमा आधा घण्टे नेपाली कार्यक्रम बनाउने जिम्मेवारी पाए । सन् १९६३ ताका रेडियो कार्यक्रम शुरू गर्दा नीलाम्बर आचार्यसमेत शुरूवाती कार्यक्रम सञ्चालक बने । रेडियोमा उनी ४० वर्षसम्म काम गरेर अवकाश लिएका थिए ।

सन् २००५ मा उनको योगदान महसुस गर्दै जगदम्बा सम्मान प्रदान गरिएको थियो ।