‘रूपक ! रूपक उठ् त नानी । दिन भइसक्यो । के भएको छ कोनि आजकल यसलाई । कुम्भकर्ण जस्तो दिनभरि सुत्छ । उठ है ! भात सेलाएर हिउँ भइसक्यो ।’

कोरोना महामारीका कारण एक महिनाका लागि राष्ट्रव्यापी लकडाउन घोषित भएपछि सुनिताको व्यस्तता झन् बढेको छ ।

दैनिक कामकाज बाहेक एक वर्षअघि ब्याङ्कको नोकरीबाट सेवानिवृत्त भएका लोग्ने हरिश, कलेज पढ्ने छोरो रूपक र स्कुल जाने छोरी लीनाका भिन्दाभिन्दै मागहरू पुरा गर्नुपरेको छ उनले ।

‘रेडियो’ सुनिताको सर्वप्रिय साथी ।

रेडियो सुन्दै भान्साको काम गर्दा उनले यसबाट मनोरञ्जन सँगसँगै विविध जानकारी र विश्वभरिकै घटनाहरूबारे अपडेट हुन पाउँछिन् ।

‘सिलगढीबाट आवश्यक सामग्रीहरू लिएर सिक्किम आइरहेको मालवाहक ट्रकमा धेरै मात्रामा नशालु पदार्थ भेट्टाइयो । चालक र परिचालक गिरफ्तार ।’

विशेष समाचार बुलेटिनका प्रमुख समाचारहरूमध्ये यो अन्तिम खबर कानमा परेपछि सुनिता केही गम्भीर भइन् ।

‘कति पापीहरू ! यसमा कति जनाको साँठगाँठ थियो होला । यस्तो विकट स्थितिमा पनि पैसा कमाउने र अरूलाई बिगार्ने ध्येय ।’ मनमनै सोचिन् ।

‘भात पाकेन ?’

एकोहोरिएर के के सोचिरहेकी सुनिता, हरिशको यस्तो प्रश्नले झस्किन् ।

‘भइहाल्यो अब ठिक पार्छु । आइहाल्नु है । रूपक र लीनालाई पनि बोलाइदिनू नि ।’

डाइनिङ टेबलमा खानेकुरा ठिक्क पारेर राखिसकेपछि तीनै जना आए । हजुर आमालाई लीनाले कोठामै खाना लगिदिई ।

‘मासुबिना त भातै रुच्दैन हौ, कति सब्जीसित मात्रै खानु ।’

‘अँ हौ घाँसपात खाँदा खाँदा वाक्क भइसक्यो । मराउ परेका घरमा जस्तो ।’

बाबु र छोराछोरीको गन्थन सुन्दै सुनिताले आफ्ना लागि पनि भात पस्किएर टेबलमा ल्याइन् ।

‘आमा आजको खाजा के हो ? स्पेसल हुन्छ होला नि, रोटी त म खान्न है ।’

लीनाको प्रश्नको उत्तरै दिन नपाई रूपकले भनिहाल्यो…‘म पनि खान्न । रमेशसित माछा मार्न रानीखोला जाने प्लान छ ।’

‘भरे हेर्छु । समय पाएँ भने बन्दाकोपीको मोमो बनाइदिन्छु नि ।’

‘सब्जीको मोमो ! हुन्छ हुन्छ ।’

‘बिहानको भान्सा सकिएको छैन, खाजाको सुर्ता । सिन्को भाँच्ने जाँगर भने कसैको होस् न फेरि ।’

दबेको स्वरमा सुनिताको मुखबाट गुनासो निस्कियो ।

कसैले सुनेन ! सुन्ने गरी वा सुनुन् भनेर पनि सुनिताले भनेकी थिइनन् ।

धन्दा गर्न थालेकी मात्रै थिइन् चार्जमा राखेको सुनिताको मोबाइल बज्यो ।

‘आमा ! तपाईंको फोन आयो ।’

‘छोरी ! ल्याइदेऊ न, अफिसबाट कृष्ण सरको होला ।’

‘आफ्नो फोन आफैसँग राख्नुपर्छ नि ।’

रिसले फन्किँदै गएर लीनाले फोन ल्याइदिई । कृष्ण सरकै रहेछ । सुनिता अफिस जानुपर्ने भयो ।

अफिसको काम त छिटै सकियो । तर बडाबाबु पासाङ शेर्पा भाइ र एमटिएस सुरेशसित एकछिन गफ गर्न मज्जा लाग्यो उनलाई ।

विषय उही ‘कोरोना’ ।

गान्तोक न हो, पानी छिट्याउन थालिहालेछ । अलिअलि जाडो पनि ।

सुनिता घरतिर लागिन् । सिउसिउ गर्दै लाचुङपा आग्याको छ तले भवनको तेस्रो तलामा अवस्थित आफ्नो घर भनिएको ठाउँमा पुगिन् । टिभी हेर्दै गरेका हरिशले ढोका खोलिदिए ।

‘बल्ल आइपुग्यौ हौ । मिठो चिया खाऔँ ल । आमाको पनि मुख सुकिसक्यो होला ।’

थाकेकी पत्नीको अनुहार नहेरी हरिशले चिया पकाउने आदेश छाँटिहाले ।

‘आमा मलाई पनि कफी है ।’

छोरीले पनि हुकुम गरी ।

‘आफूहरू दिनभरि घर बस्ने । मुख भिजाउन चैँ मेरो बाटो हेर्ने ?’

सुनिताले सम्झिइन् मात्र, मुख खोलिनन् ।

माइतबाट पाएको संस्कार लत्त्याउन पनि सकिनन् । एक किसिमले सम्झौता नै भन्दा पनि भयो ।

आफ्नो कर्तव्य पुरा गरेर दिनले रातलाई अँगाल्ने क्रममा साँझको पालो आएको थियो । तर रूपक घर आइपुगेको थिएन ।

‘हन यो केटो कहाँ गयो हँ ?  माछा त दिनमा पो मार्नुपर्छ ।’

‘रमेशसित गएको थियो, आउँदै होला नि । फोन गरेको पनि आउट् अव् रिच देखाउँदैछ ।’

हरिशले सान्त्वना दिए ।

रातको दस बजी दैलोको घण्टी बज्यो, सुनिताले तुरुन्तै दैलो खोलिन् ।

‘आमा आज भात खान्न है । रमेशकै घरमा खाएँ ।’

ऊ हान्निएर कोठाभित्र पसिहाल्यो । सुनिताका वाक्यहरू भान्सा कोठाभित्रै रुमल्लिएर त्यतै हरायो ।

राति राति सधैँ अलिकति चिरिप लगाउने हरिश घुर्न थालिसकेका थिए । रूपकका बारेमा लागेको शङ्का व्यक्त गर्नै पाइनन् सुनिताले ।

शान्त, सुन्दर, हिमाली राज्य सिक्किमको राजधानी सहर गान्तोक छेउमा रहेको आरिथाङ गाउँमा बस्छन् उनीहरू । वरिपरि भवनहरूको खचाखच भए पनि भाडाको घरलाई चिटिक्क राख्ने बानी छ सुनिताको ।

पच्चिस वर्षअघि दार्जिलिङबाट आएर ब्याङ्कमा सेवारत हरिश र महालेखाकार कार्यालयकी साधारण कर्मचारी सुनिता दुवैलाई यही घर-गृहस्थी चलाएर बिताएका पच्चिस वसन्त औधी नै प्यारो लाग्छ ।

घरको सानो बरन्डामा रङ्गीबिरङ्गी आकर्षक फूलहरू फुलेका छन् । आकाश खुल्ला हुँदा बिहान पारी सेतो हिउँले सिँगारिएको कञ्चनजङ्घा मुसुक्क हाँसेको देखिन्छ । रक्षकदेव मानिने विश्वकै तेस्रो सर्वोच्च शिखरमा सूर्यको सुनौलो किरण छरिँदै जाँदा स्वर्णमय प्राकृतिक परिदृश्यले अलौकिक आनन्दानुभूति हुन्छ सुनितालाई । पवित्र हिमशिखरको दर्शन गरेपछि दस पन्ध्र मिनट भए पनि फुलहरूलाई सुमसुम्याएर दिनचर्यामा व्यस्त हुन्छिन् उनी ।

‘खर्याक खर्याक…खरक… ।’

कलमा पानी आएछ । सङ्केत पाउने बित्तिकै खाने पानी थापेर चिया बसाइन् ।

हरिश रमिता हेर्दै चिया पिउन थाले ।

सधैँझैँ सुनिता पनि आफ्नो चिया लिएर त्यतै गइन् ।’

‘रूपकका व्यवहार हिजोआज निकै बद्लिएको छ, याद गर्नुभएको छ तपाईँले ? हाम्रो सामु             पर्दैन, त्यत्ति गफ पनि गर्दैन, साथीहरूसँग बरालिन्छ, कताको सामाजिक दुरी ?’

‘अँ म पनि देख्दै छु । एकजना कालो चस्मा लगाउने अलिक ठुलै केटाले सरकारी गाडीमा आएर हर्न बजाएपछि ऊ हतार हतार बाहिर निस्किन्छ ।’

‘अन्त बेला बेला यहाँ पनि आउँछ त त्यो, तल छगन भैय्याको छोरो श्यामसित ।’

‘घरमै अलिक अलमल्याएर, राख्नुपर्छ । यसलाई मन पर्ने मिठा मिठा खाना खुवाएर यतै भुल्याउनुपर्छ । यसरी केटाहरूसँग बाहिर जान दिनुहुँदैन हौ ।’-सुनिता बोल्दा बोल्दै बाबु नै भएर भने हरिशले ।

कुकरको सिटीले प्रसङ्ग टुङ्ग्याउने सङ्केत दियो । तर रूपकका व्यवहारमा आएको परिवर्तन दुवैका लागि ठुलो चिन्ताको विषय थियो ।

‘आमा भात खाने बेला भयो ?’

घाम छिप्पिएपछि मात्र उठ्ने रूपक त्यस दिन छिटै उठेछ । अनुहार उज्यालो पनि थियो ।

उमेरले खुम्चिँदै गरेको हरिश र सुनिताको गाला तनक्क तन्किए ।

दुवै ढुक्क भए ।

‘अरे आज घाम पश्चिमबाट झुल्किएछ है ।’

लीना पनि छक्क परी ।

‘आजको खाजा न्युट्रिला र पनिरको मोमो है ।’

सुनिताले खाजाको पूर्व घोषणा गरी मात्र सकेकी थिइन्, हरिशले लीनालाई मैदा बेल्नु सघाउने आदेश दिइहाले ।

‘आमा ! बजारबाट सौदा ल्याउनुछ ? मेरो प्रोजेक्टको एक दुईवटा सामान किन्नु छ, म जान्छु ।’

‘छ त । बाबा र हजुरआमाको दवाई पनि ल्याउनु छ । जाँगर चल्यो भने लालबजार पनि जाऊ, सब्जी लिन ।’

अरू बेला लालबजारको नाम सुन्नै नमान्ने रूपकले आज नाइँनास्ती नगरी मान्यो ।

मौका पारेर हरिशले अनलाइन क्लासको होमवर्क गर्नमा बहिनीलाई सघाउनु पनि भने ।

उसले टाउको हल्लायो ।

आइतबार हुनाले अफिस छुट्टी थियो ।

दिउँसो समाचार पत्र पढ्ने र फेसबुक हेरेर अनलाइन काव्यगोष्ठी र विभिन्न प्रतियोगिताहरूको आनन्द लिने समय पाइन् सुनिताले । एक दुईवटा फेसबुकका कविता र खबर पढिसकेको मात्रै थिइन्-हरिशको चियाको तलतल मेटाउनु पर्ने भयो ।

‘चियाको टाइम भएन ?  एक बजिसकेछ ।’

हेर्दै गरेको फेसबुक बन्द गरी ‘ल्याउँदै छु’ भनेर सुनिता किचनतिर गइन् ।

चियाको झन्झट सकिए पनि मोमोको झन्झटले पर्खिरहेको थियो ।

अभ्यस्त र निपुण सुनिताले सबैका लागि मोमो बनाइन् ।

लीना घरमै आइसकेकी थिई । बजारबाट रूपक पनि आइसकेको थियो ।

सबैले तात्तातै मोमो खाए ।

उब्रिएको पैसाबाट रूपकले कलेजको सिनियर विवेकबाट सापटी लिएको पैसा तिर्छु भनेर रूपकले पाँच सय रुपियाँ माग्यो ।

अब उसो अरूबाट बाँकी नलिने वाचा गराएर गाली र मायासँगै सुनिताले रूपकले भने जति नै दिइन् ।

‘एकछिन दीपकको घरमा पुगेर आउँछु ल । पटनामा बस्ने उसको बडा खसेछन् नि, एक्सिडेन्टभएर ।’- भएकै जस्तो तर कसैले नसुनेको कुरा गरेर रूपकले अनुमतिको औपचारिकता देखायो ।

‘जानु त जानु तर छिटै घर आइहाल्नु नि ।’ सुनिताले उसलाई रोकिनन् ।

समयको गतिलाई कसले रोक्ने? भोलिपल्ट नयाँ दिन जन्मियो कसैका घरमा हाँसो खुसी र कसैकामा दुख पीडा लिएर… ।’ तरै पनि दिन नयाँ थियो ।

‘स्ट्रोक भएर रमेशका काकाको अचानक देहान्त भएछ, म सिङ्गताम जान्छु ल’- भन्यो रूपकले ।

साथीकै काका भएकाले रूपकलाई नजा भनेनन् कसैले पनि ।

खाना खाईवरी एक हजार रुपियाँ र ब्याग प्याक भिरेर ऊ घरबाट निस्कियो ।

कालो चस्मा लगाउने त्यही केटो विवेकको रहेछ गाडी ।

***

साँझ परेपछि सब्जी काट्ने, अचार बनाउने, …मसला पिस्ने…यस्तै के के गर्दा गर्दै ठुलो रात पर्‍यो ।

‘समाचारको समय पनि कति छिटो भएको हौ ।’

रेडियो खोलिन् सुनिताले ।

प्रमुख समाचार थिए…

केन्द्र सरकारले गऱ्यो तेस्रो चरणको लकडाउनको घोषणा ।

रम्फू नजिकै टिस्टा नदीमा डुबेर चार जना युवकहरू बेपत्ता ।

सिक्किम र बङ्गालको सीमा बन्द भएको हुनाले नदीमा पौडिएर नशालु पदार्थ ओसारपसार गर्न सक्रिय ठुलो तस्कर समूह घटनामा संलग्न रहेको आशङ्का, यसमा निर्दोषहरू फसेको रिपोर्ट ।

धैर्यसँग दस मिनटसम्मै समाचार सुने उनीहरूले ।

छगन भैय्याले त्यतिखेर मात्र रूपकहरू त्यस दिन फर्किन नपाउने सूचना दिए । रूपकले दिउँसो मेसेज पनि पठाएको रहेछ ।

मङ्गलवार दुई तीन घण्टाका लागि अफिस गइन् सुनिता । फर्कँदा, बाटामा च्याउ बेच्न राखिएको देखेर किनिहालिन् चार प्याकेट । रूपक र लीनालाई मन पर्ने ।

बेलुकीको खाना रूपकलाई पर्खिएर नै खाने सल्लाह भयो ।

लीना पढ्दै थिई । धेरै मेहनत गर्दिन तर पढ्नमा राम्रो छे ऊ ।

रूपकको पनि दसौँ र बाह्रौँ श्रेणीको बोर्ड परीक्षाको परिणाम सन्तोषजनक नै थियो । विज्ञान विषय लिएर पढ्दै छ ऊ ।

विश्वविद्यालयको प्राध्यापक हुन्छु भन्छ तर त्यो हुन सक्नु नसक्नु बेग्लै कुरो हो ।

रूपकको एकै दिनको अनुपस्थितिमा पनि घरमा शून्यता छरिएको थियो । नानीहरूको अनुपस्थितिमा साँझको वातावरण त झन् उराठलाग्दो । अझै बिजुली पनि जाँदा त…कहालीलाग्दो हुन्छ ।

हरिशको मोबाइल बज्यो ।

‘पक्कै रूपकको हुनुपर्छ ।’

उताको स्वरै नसुनी सम्बोधन गरिहाले ‘अँ रूपक…हल्लो…’

‘हल्लो ! हरिशज्यू बोल्नुभएको ?’

‘हरिश कुमार कार्कीज्यू होइन ?’

‘हो बोल्दैछु, के थियो होला ?’

‘रूपक कार्की तपाईँको छोरो हो ?’

‘हो त’,

मोबाइलको स्पिकर अन् थियो । सुनिता दौडिँदै आइन् ।

‘म, रम्फू थानाबाट बोलेको । एउटा खबर थियो रम्फू नदी दुर्घटनाको । …तपाईँ थानामा आउनुपर्छ ।’

हरिशले रहल कुरा सुन्न सकेनन्…

सुनिताको होस उड्यो । लल्याकलुलुक भइन् । अर्धचेतमै टेबलमाथि राखिएको जगको पानी टाउकामा खनियो ख ल ल ल… ।

कोभिडले प्रत्यक्ष तथा परोक्ष रूपमा प्रभावित लाखौँ मानिसहरूको दुख-कष्ट, पिर-व्यथा साम्य होस् भन्ने कामना लिएर सधैँ ईश्वरसित प्रार्थना गर्ने सुनिताको स्वच्छ र कोमल हृदयमा कोरोनाको घात कहिल्यै निको नहुने गाढे घाउ भएर ट्याप्प टाँसियो ।

***

पल्लो घरमा आकाशवाणी गान्तोक रेडियो बोल्दै थियो…

‘हिजो, पूर्व सिक्किमको रम्फू नजिकै टिस्टा नदीमा डुबेर मर्ने चार जना युवकहरूको शव भेट्टाइयो… ।

‘यस घटनाबाट नशालु पदार्थसँगै मानव तस्करी गर्ने ठूलो समूहको भन्डाफोर गर्नमा सहयोग हुने पुलिसको दाबी’… ।

गान्तोक