हरिचन्द्र ढकाल

‘त्यो बडघरेले हामीलाई दरिद्र नै मान्छ के ! खानै नपाएका निमुखा हौँ र हामी भनेको ? तिमी किन अरुले दिएको जिनिस सधैँ लिन्छौ हँ ?’ साइँलाले जेठालाई हकार्यो ।

‘हाम्रो बाँझो बारीमा पाखुरी चलाम न बरु ! हाम्रा गाई डियालाई राम्रो अन्नपातको व्यवस्था गरौ , दुई पइसो आई हाल्च नी, तेल्ले कहिलेसम्म देला फेरि ?’ माइलाले साइँलाको कुरामा सहमत जतायो ।

‘ककुरलाई कलो दिए झैँ पो गर्छ बा ! तेल्ले दिएकै खानु पर्ने रे ! सम्झिँदै कम्परी तातेर आउछ भन्या’ काइँलालाई पनि बडघरको व्यवहार मन परेन ।

‘यति जाबो जाहान त भारी बोकेर नि पालिएला त ! भिखारी झैँ जसले जे दियो त्यो लिँदै नहिँड दाइ’ कान्छाले त झन् दाजुलाई भकुर्ला झै गर्यो ।

सबैका कुरा सुनिसकेपछि जेठाले आफ्ना कुरा सुनाए – उनी बडघर हुन उनको रवैया चारैतिर छ । फेरि हामीलाई मात्र पनि त भाग पठाएका हैनन नि । अहिले नलिए पछि पर्दा हात फैलाउने ठाँउ का छ त ? चाहिने जति मागे हुन्छ पनि त भनेकै छन् । पौरख बिना नै खान पुग्छ भने के आपत्ति भो र डाम्ना हो ।

‘हुन्न हुन्न त्यसले दिएको लिने बानी पार्नु हुन्न क्या ! फिर्ता लैजा भन्देउ दाइ ।’ माइलाले दाजुतिर हेर्दै भन्यो । ‘जाहान केटाकेटीले पनि मागेको खासै जाति मानेका छैनन्’ माइलाले नै थप्यो ।

‘सोच है केटा हो, भोलि ! भोलि अप्ठ्यारो पर्ला , फेरि तिम्ले गर्दा हो भन्न पाउन्नौ नि’ जेठाले आफ्नो कुरा स्पष्ट पारे । ‘म त सानैदेखि बडघर कै रेखदेखमा हुर्केको मान्छे हु, तिमीहरुको कत्तिको पौरख चल्छ मलाई था छ । फेरि मुखमा माड हाल्न समस्या होला’ जेठाले भूत भविश्य सम्झाए ।

पाँचै भाइ बसेर अब बडघरले जे दिए पनि सहजै नलिने बरु बडघरले गरेका कामको पनि खबरदारी गर्ने , बडघरको हेपाहा प्रवृत्ति नसहने कुरामा सहमत भए ।

‘कसको कुरा काटेर बसेका छौ वय बातमाराका खलक’ टुप्लुक्क आँगनमा देखिएका बडघरका जेठा छोराले हेपेरै भने । ‘कुनै इलम सिलम छैन सधैँ अरुकै खेदो खनेको मात्र देखिन्छ । यत्रो बारी खाली छ काम गर्नु नी’ कम्ता हपारेनन बडघर जेठाले ।

बडघर जेठाको कुरा सकिन नपाउँदै पाँचै भाइको एउटै स्वर निस्कियो – ‘बडघरबाट बक्स भएको सगुन बाटेर खान लागेको हजुर ।’

हरिचन्द्र ढकाल

सशस्त्र प्रहरी निरिक्षक

जनकपुर